آموزش کودک

رفتارهای جنسی در کودکان

چه رفتارهای جنسی در کودکان طبیعی و چه رفتارهایی غیر طبیعی است؟

والدین به سادگی با کودکان خود در مورد کارها و رفتارهای غلط و درستشان صحبت می کنند اما وقتی صحبت از مسائل جنسی در میان باشد به یکباره این ماجرا به یک امر محال تبدیل می شود و تقریبا برای تمام والدین سخت است که در این موارد (رفتارها و کارهای جنسی) با کودکان خود صحبت کنند.

در سنین خیلی پایین، کودکان شروع به اکتشاف بدن خود با لمس کردن، مالش آرام، کشیدن و یا نوازش آن به خصوص دستگاه تناسلی می‌کنند.

وقتی کودکان رشد می‌کنند و کمی بزرگتر می‌شوند نیاز پیدا می‌کنند تا در مورد اندام خصوصی و دستگاه تناسلی خود بیشتر بدانند و کاربرد آنها را بشناسند.

در اینجا اطلاعات و نکاتی از آکادمی کودکان اطفال (AAP) برای کمک به شما در مورد تفاوت بین رفتارهای جنسی “عادی” و رفتارهایی که ممکن است علامتی از مشکلات باشد، آورده شده است.

قبل از هر چیز با خود و افکار خود کنار بیایید.

کودک شما یک انسان است با اندامهای مختلف که برای زیستن در این دنیا نیازمند شناخت صحیح آن است، پس این بسیار مهم است که کودکمان خود را بدرستی بشناسد و قادر باشد از بدن خود محافظت کند.

چه چیزها و رفتارهایی نرمال است؟

به بیان ساده‌تر چه رفتارهای و حرکات جنسی برای کودکان نرمال محسوب میشود؟ (فراموش نکنید که مطالب یاد شده کلی است و برای موارد خاص و یا شرایط خاص با مشاور و یا پزشک کودک خود مشورت کنید.)

در اینجا لیستی از آنچه پزشکان متخصص اطفال می گویند که انجام آن در کودکان طبیعی است، با تفکیک سن ذکر می کنیم.

رفتارهای جنسی رایج در افراد ۲ تا ۶ ساله

  به لیست زیر توجه کنید.

۱. لمس کردن / خودارضایی دستگاه های تناسلی در بخش عمومی یا خصوصی

۲. نگاه کردن یا لمس دستگاه تناسلی همسالان یا خواهر و برادر جدید

۳. نشان دادن دستگاه تناسلی به همسالان

۴. ایستادن یا نشستن خیلی نزدیک به کسی یا آغوش دیگران

۵. سعی در دیدن همسالان یا بزرگسالان در حالت برهنه

_”وقتی این رفتارها و حرکات اتفاق افتاد تلاش کنید با گفتن کلمات و جملات  صحیح (مثل اینکه لمس اندام خصوصی یا این کاری که تو میکنی پیش بقیه خوب نیست و …) ،  به سمت رفتار مناسب هدایتش کنید و تغییرش بدهید.”

 

(در واقع کلمات شما باید بر مبنای حرکت و درک کودک، قدرت و میزان فهم او از شرایط باشد)

 

_اینکه کودکان باید به یکدیگر احترام بگذارند را تقویت کنید و یادآوری کنید که هر کسی حریم شخصی خود را دارد.

 

_به کودک بفهمانید که لمس کردن قسمت های خصوصی افراد دیگر خوب نیست.

 

_همچنین، به کودک خود یادآوری کنید که اگر هر کسی تلاش کرد و یا  قسمت‌های خصوصی کودک را لمس کرد (حتی اگر آن فرد نزدیکترین افراد خانواده‌تان باشند)، به شما یا یک فرد بزرگسالی دیگر بگوید.

 

خط قرمز رفتارهای جنسی

 

فراموش نکنید که گاهی رفتارهای جنسی کودکان از روی کنجکاوی است و والدین باید بدانند که این موضوع طبیعی است (همانند تلاش برای شناخت تغییرات بدن خود).

از طرفی فراموش نکنید که مشکلات رفتاری جنسی ممکن است برای ایمنی و آسایش کودک شما آسیب زا باشد و یا نشانه سواستفاده جسمی یا جنسی و یا قرار گرفتن در معرض فعالیت جنسی باشد. پس رفتار آگاهانه بسیار حاِئز اهمیت است.

والدین همچنین باید بدانند چه موقع رفتارهای جنسی کودک بیشتر از روی کنجکاوی بی ضرر انجام می شود.

 

مشکلات رفتاری جنسی در کودکان خردسال شامل عملی است که:

۱. به طور مکرر اتفاق می افتد و امکان هدایت مجدد آن وجود ندارد.

۲. باعث ایجاد درد و یا صدمه روحی و جسمی و یا آسیب به خود کودک و یا دیگران شود.

۳. با پرخاشگری جسمی همراه است.

۴. رفتار توام با زور و اجبار دارد.

۵. رفتار جنسی بزرگسالان را تقلید می‌کند.

 

لطفا این کلیپ آموزشی را تماشا کنید و در صورت صلاحدید به کودکتان نشان دهید.

 

 

نکاتی درباره ایمنی بدن کودکان بین سن ۳ تا ۵ که والدین باید بدانند و آموزش دهند.

 

. از زبان مناسب استفاده کنید :

 

اسامی مناسب برای همه اعضای بدن از جمله نام هایی مانند دستگاه تناسلی، آلت تناسلی، واژن ، سینه ها، باسن و قسمت های خصوصی آموزش دهید.

نام بردن از قسمت های بدن ممکن است این ایده را ایجاد کند که نام بدی در مورد آن وجود دارد.

درک کنید که چرا فرزند شما در قسمت بدن نام خاصی دارد اما نام مناسب را نیز آموزش دهید.

همچنین به کودک خود بیاموزید که چه قسمت هایی خصوصی است (قسمت هایی که توسط یک لباس شنا پوشانده شده است)

 

 

. حریم‌های مشخص در خانواده را بشناسید و تعیین کنید.

 

در حالی که عفت و حریم مفهومی نیست که اکثر کودکان خردسال  بتوانند کاملاً درک کنند، شما هنوز هم می توانید از این سن استفاده کنید تا پایه و اساس مباحث بعدی را ایجاد کرده و و الگویی صحیح و خوب از رفتار درست ایجاد کنید.

اگر به عنوان مثال فرزندانی در سنین مختلف دارید، مهم است که به فرزندان کوچکتر خود نیز آموزش دهید که حریم خصوصی خواهر و برادرهای بزرگتر خود را حفظ کنند.

معمولاً خواهر و برادرهای بزرگتر به جوان‌ترها نحوه و چگونه لباس پوشیدن را یاد می‌دهند، زیرا ممکن است دوستانی داشته باشند که با آنها تعامل کنند و یا به دلیل اینکه در دوره بلوغ هستند ویژگی‌ها و شرایط خاص داشته باشند، ترجیح بدهند که کودکان کوچکتر اصولی را همواره رعایت کنند.

 

. محبت زورکی نکنید.

 

فرزندان خود را مجبور نکنید که در آغوش، بغل یا بوسه به افرادی که مایل نیستند قرار بگیرند. این حق آنهاست که حتی به مادر یا مادربزرگ نیز بگویند که نمی خواهند بوسه یا خداحافظی همراه با بغل داشته باشند. لمس نامناسب – خصوصاً توسط یک فرد معتمد – می تواند برای کودک بسیار گیج کننده باشد. دائماً این ایده را در فرزند خود تقویت کنید  که بدن آنها مال خودشان است و می توانند از آن محافظت کنند.

این بسیار مهم است که فرزند شما در صورت لمس شدن توسط دیگران به شما یا یک بزرگتر مورد اعتماد دیگر بگوید. به این ترتیب کودک شما می داند که محافظت از آنها نیز وظیفه شماست و همواره تحت حمایت شما خواهد بود.(در واقع کودک شما نباید از گفتن حقیقت به شما هراسی داشته باشد و به راحتی با شما صحبت کند.)

 

. توضیح دهید که چه لمس‌هایی خوب ودر مقابل چه لمس‌هایی بد است.

 

شما می توانید “لمس خوب” را اینگونه توضیح دهید:

روشی که انسانها و مردم توسط آن از یکدیگر مراقبت می کنند و به یکدیگر کمک می کنند. همانند در آغوش گرفتن اعضای خانواده توسط یکدیگر، نگه داشتن دست یکدیگر برای همدلی و همراهی  و یا تعویض پوشک.

“لمس بد” نوعی از لمس  است که شما  دوست ندارید و می خواهید آن را فوراً متوقف کنند همانند: ضربه زدن ، لگد زدن یا لمس کردن قسمت های خصوصی.

ضمن اینکه به فرزند خود توضیح می دهید که بسیاری از لمسها خوب هستند به کودکا‌ن‌تان بگویید باید به هرگونه لمسی که باعث گیچ شدن یا ترسیدن آنها  می‌شود “نه” بگویند و آن‌را با شما در میان بگذارند.

 

. یک قانون محکم به فرزندان خود بدهید.

 

یک دستورالعمل که فرزند شما بداند همواره درست است. به آنها بیاموزید اشکالی ندارد که کسی بتواند قسمت خصوصی خود را ببیند یا آنرا لمس کند، یا آنچه در لباس شنا پوشانده شده است.

در واقع  پیروی از یک قانون برای کودک راحت تر است و در صورت داشتن این راهنما، فوراً  “لمس بد” را تشخیص می دهند و این کودک شما را از بسیاری از اتفاقات ناگوار در امان نگه میدارد.

به فرزندان خود اطمینان دهید که به آنها ایمان دارید و از آنها محافظت خواهید کرد.

 

.  قرار گرفتن در معرض رسانه های اجتماعی و سوشیال مدیاها.

 

همانند: اینستاگرام، تلگرام، یوتیوپ، و… را کنترل کنید. با سیستم های رتبه بندی بازی های ویدئویی، فیلم و نمایش های تلویزیونی آشنا شوید و از کنترل والدین در بسیاری از ارائه دهندگان اینترنت، کابل و ماهواره استفاده کنید.

ارائه گزینه های مناسب بخش مهمی از جلوگیری از قرار گرفتن در معرض محتوای جنسی در رسانه ها است. (رجوع شود به مقاله کودک و مجازی)

آگاه باشید که کودکان ممکن است رفتارهای جنسی بزرگسالان را بصورت حضوری یا روی پرده ها مشاهده کنند و ممکن است به شما نگویند که این اتفاق افتاده است.

 

     . این اطلاعات و صحبتها را به طور مرتب با فرزندان خود مرور کنید.

 

برخی اوقات زمان خوبی برای صحبت با فرزندانتان در مورد امنیت شخصی است. همانند : زمان حمام کردن، خوابیدن و قبل از هر وضعیت جدید. (از مراقبت از کودک گرفته تا شیوه های ورزشی تا کلاس های رقص)، حتما قبل اردوها و برنامه های فوق برنامه که کودکان تعامل بیشتری با کودکان دیگر و بزرگسالان در هر رده سنی پیدا می کنند دوباره این اطلاعات را برای کودک یادآور شوید.

 

_اگر کودک شما هنگام بیکاری و یا تماشای تلوزیون اندام جنسی خود را لمس میکند کافی است بجای تذکر مستقیم، اسباب بازی و یا خوراکی مورد علاقه اش را در اختیارش قرار دهید تا حواس او به نوعی پرت شود و دستانش بیکار نباشد.

 

_به او بیاموزید که درست و با آداب مشخص بنشیند تا بسیاری از مشکلات او به طور ضمنی حل شود.

• انتظار سوالات کودکانتان را داشته باشید.

. سوالاتی که کودک شما می‌پرسد و پاسخهایی که برای دادنش مناسب است بستگی به سن و توانایی درک فرزند شما دارد.

در زیر پنج نکته ذکر کردیم که نحوه پاسخ گویی به سوالات کودکان را برای شما ساده تر خواهد کرد.

 

1. نخندید و یا شوکه نشوید، حتی اگر سوال کودکتان بامزه و جذاب بود. واکنش توام با عصبانیت نشان ندهید. دختر یا پسر کوچک شما نباید بخاطر حس کنجکاوی‌اش احساس شرمندگی و خجالت بکند.

 

۲. مختصر پاسخ بدید. به دنبال شرح و توضیح طولانی نباشید. پاسخ شما باید کوتاه و ساده باشد. برای مثال کودکان پیش دبستانی نیازی نیست توضیحی در مورد جزئیات رابطه جنسی بدانند.

 

۳. اگر احساس میکنید که کودک شما به پاسخی با توضیحات کوتاه شما راضی نشد از او بطور واضح بپرسید که آیا جواب سوال خود را دریافت کردی؟

 

۴. به پاسخ ها و واکنشهای کودکتان با دقت گوش دهید.

 

۵. خودتون را آماده تکرار مجدد کنید.

 

 

با متخصص کودکان فرزند خود صحبت کنید.

 

اگر در حال حاضر با هر یک از این موضوعات سر و کار دارید یا سؤال دیگری دارید، با پزشک کودک خود صحبت کنید.

او می تواند با شما همکاری کند تا رفتارهای جنسی متناسب با سن و عادت را از رفتارهایی که از نظر رشد نامناسب هستند یا علائم سوء استفاده احتمالی از شما متمایز می کند، درخواست کمک فقط به این معناست که شما می خواهید آنچه برای فرزندتان بهتر است، انجام دهید و هر کاری را می توانید انجام دهید تا بتوانید به او کمک کنید.

 

پی نوشت:

 

کودکان ما با ارزش ترین دارایی ما هستند.

بسیاری از مشکلات آنها به سادگی و با رویکرد صحیح قابل حل است.

آنها احساسات ما را می فهمند و به آن واکنش نشان می دهند.

پس فراموش نکنیم که ما با رفتار صحیح خود قادر خواهیم بود که جامعه ای سالمتر، شادتر و موفق تر هم برای خود و هم برای کودکانمان بسازیم.

 

رعنا استوری، دوست خوب کودکان، همراه خوب والدین

منبع مقاله:

Sexual Behaviors in Young Children: What’s Normal, What’s Not

لینک مقاله: https://www.healthychildren.org/English/ages-stages/preschool/Pages/Sexual-Behaviors-Young-Children.aspx

 

دربارهرعنا جعفری