هر آنچه در مورد شب ادراری کودکان باید بدانید

شب ادراری در کودکان

شب ادراری یک واژه آشنا برای تمام والدین است. شب ادراری مشکلی است که بخاطر مسائل عرفی و مذهبی فرهنگ ما، بیشتر خانواده ها را آزار میدهد و از سوی دیگر به جهت اینکه حل نشدن این مسئله، اعتماد به نفس کودک را دچار نقصان میکند و تا بزرگسالی میتواند ادامه یابد، بسیار حائز اهمیت است که علل آن را بشناسیم و در جهت حل آن قدم‌های صحیح برداریم؛ چرا که موفقیت و سلامت روح و روان فردای کودک ما، ریشه در امروز او دارد.

بی اختیاری ادرار (شب ادراری) در کودکان چیست؟

بی اختیاری ادرار (شب ادراری) از بین رفتن کنترل مثانه است. در کودکان کمتر از ۳ سال، عدم کنترل کامل مثانه کاملاً طبیعی است. هرچه کودکان بزرگتر می شوند ، توانایی کنترل مثانه خود را پیدا می کنند. وقتی به خیس شدن شلوار کودک شب ادراری می گویند که کودک به اندازه ی کافی برای کنترل ادرار و یا مثانه خود بزرگ شده باشد.

شب ادراری می تواند در طول روز یا شب اتفاق بیفتد. این می تواند یک وضعیت ناامید کننده و آزار دهنده باشد. اما مهم است که صبور باشید و به یاد داشته باشید که این تقصیر فرزند شما نیست. کودک کنترل روی  شب ادراری را ندارد. و خوشبختانه روش های زیادی برای درمان آن و کمک به فرزندتان وجود دارد.

 ۴ نوع شب ادراری وجود دارد. کودک ممکن است ۱ یا بیشتر از این نوع داشته باشد:

۱. شب ادراری شبانه: این یعنی کودک در طول شب رختخواب خود را خیس می کند  و شب ادراری شبانه نامیده می‌شود. این رایج ترین نوع شب ادراری است.

 

۲. شب ادراری (روزانه): این در طول روز خیس می شود و ادرار خود را کنترل نمی‌کند.

 

۳. شب ادراری اولیه:. این اتفاق می افتد زمانی که کودک آموزش توالت را به طور کامل تسلط نداشته باشد و هنوز در حال آموزش دستشویی رفتن باشد.

 

۴. شب ادراری ثانویه: این در شرایطی است که کودک دوره‌ای از خشکی دارد یعنی قادر به کنترل ادرار خود می باشد، اما پس از آن به دوره خیس شدن و عدم کنترل مثانه و ادراز باز می‌گردد.

 

چه عواملی باعث شب ادراری در کودک می شود:

شب ادراری ممکن است دلایل بسیاری داشته باشد.  علت شب ادراری اغلب مشخص نیست. اما علل و عوامل مشکل احتمالی ممکن است شامل ۱ یا چند مورد از این موارد زیر باشد:

۱. اضطراب

۲. کمبود توجه / بیش فعالی (ADHD)

۳. برخی از ژن ها ( عامل وراثت)

۴. یبوست که فشار مثانه را ایجاد می کند

۵. تاخیر در رشد و تکامل مثانه ی کودک

۶. دیابت

۷. هورمون آنتی دیوریتیک (ADH) کافی به هنگام خواب در بدن وجود ندارد.

۸. انسداد خواب آپنه

۹. مثانه بیش فعال

۱۰. رشد جسمی کند و آهسته

۱۱. مثانه کوچک

۱۲. مشکلات ساختاری در مجاری ادراری

۱۳. احساس مشکل اینکه مثانه هنگام خواب کامل مثانه پر است

۱۴. عفونت دستگاه ادراری

۱۵. خواب بسیار عمیق

 

عدم کنترل ادرار در طول روز ممکن است به دلایل زیر باشد:

۱.اضطراب

۲. کافئین

۳. یبوست باشد که به مثانه فشار وارد کند

۴. متوقف کردن جریان ادرار قبل از اتمام (قطع عمل ناکارآمد)

۵. عدم مراجعه به توالت اغلب به اندازه کافی

۶. عدم ادرار کافی در هنگام رفتن به توالت

۷. مثانه بیش فعال

۸. کوچک بودن مثانه

۹. مشکلات ساختاری در مجاری ادراری

۱۰. عفونت مجاری ادراری

۱۱. نگه داشتن بیش از حد پاها در کنار هم ، ادرار را در مهبل و نشت ادرار به دام می اندازد (قطع واژینال)

 

 

کدام یک از کودکان در معرض شب ادراری هستند؟

کودکانی بیشتر در معرض شب ادراری هستند که:

 

۱.یبوست دارد

۲. عادات منظم حمام ندارد

۳. دارای مشکلات رشد جسمی است .

۴. اضطراب دارد.

 

علائم شب ادراری در کودک چیست:

علائم می تواند برای هر کودک کمی متفاوت باشد. علائم اصلی در مواردی  که کودک ۵ ساله یا بالاتر است، حداقل دو بار در هفته لباس و یا تخت خود را در بازه ی زمانی حدودا ۳ ماه  خیس کند اما  یک دهم کودکان ۷ ساله و یک بیستم کودکان در سن ۱۰ سال و یک صدم کودکان بالاتر از ۱۵ سال هنوز شب ادراری را در شرایطی از شب تجربه می کنند.

علائم شب ادراری می تواند مانند سایر شرایط سلامتی به نظر برسد. به کودک خود بخواهید برای تشخیص موقعیت و شرایط خود به شرایط و حالات خود توجه کند.

 

 چگونه شب ادراری در کودک تشخیص داده می شود:

بسیاری از کودکان ممکن است هر از گاهی دچار شب ادراری شوند. این امر می تواند برخی از کودکان را نسبت به سایرین طولانی‌تر کند تا یاد بگیرند مثانه خود را کنترل کنند.

دختران اغلب قبل از پسران کنترل مثانه دارند. به همین دلیل شب ادراری در دختران زودتر از پسران تشخیص داده می شود. ممکن است  شب ادراری و مشکلات کنترل ادرار در دختران از سن ۵ سالگی تشخیص داده شوند اما در  پسران تا حداقل سن ۶ سالگی تشخیص داده نمی شوند.

مرکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی کودک شما  و یا پزشک معالج فرزندتان در مورد تاریخچه فرزند شما سؤال خواهد کرد.

به ارائه دهنده خدمات بهداشتی در مورد موارد زیر حتما اطلاعات کافی دهید.

۱. نام و تعداد کسانی که قبلا در خانواده شما دچار شب ادراری بود ه اند.

۲. چند بار کودک شما در طول روز ادرار می کند.

۳. کودک شما در شب هنگام یا غروب چه مقدار نوشیدنی مصرف می کند و یا به بیان ساده تر میزان مصرف مایعات در ساعات عصر به بعد در مورد کودک شما چقدر است.

۴. اگر کودک شما هنگام ادرار کردن دارای علائمی مانند درد یا سوزش است.

۵. اگر ادرار تیره یا کدر دارد یا آمیخته با خون است.

۶. اگر فرزند شما یبوست دارد.

۷. اگر فرزند شما در زندگی اخیر استرس داشته باشد.

۸. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی ممکن است معاینه جسمی به کودک شما بدهد. ممکن است کودک شما نیز به آزمایشاتی مانند آزمایش ادرار یا آزمایش خون نیاز داشته باشد. این‌ها برای جستجوی یک مشکل بهداشتی مانند عفونت یا دیابت انجام می شود.

 

 چگونه شب ادراری در کودک درمان می شود:

در بیشتر موارد، شب ادراری به مرور زمان از بین می رود و نیازی به درمان ندارد. در صورت نیاز به درمان، بسیاری از روش ها می توانند کمک کنند. این موارد عبارتند از:

۱. تغییر در میزان مصرف مایعات: ممکن است به شما بگویند که مصرف مایعات را در فرزند خود کنترل کنید. یعنی در ساعات عصر به بعد میزان مایعات مصرفی فرزندانتان را کمتر کنید.

۲. مصرف کافئین را از رژیم غذایی فرزندتان حذف کنید:  کافئین را می توان در کولا و بسیاری از سدیم ها یافت. همچنین در چای های سیاه ، نوشیدنی های قهوه و شکلات نیز یافت می شود.

۳. بیدار شدن زمانبندی شده درطول شب: این به معنای بیدار کردن فرزندتان در شب برای ادرار کردن است.

۴. آموزش کنترل مثانه: این شامل تمرینات و ادرار کردن با برنامه است.

۵. با استفاده از زنگ رطوبت: با استفاده از یک سنسور که رطوبت را تشخیص می دهد و زنگ خاصی به صدا در میآید. سپس کودک شما از خواب بیدار می شود و به دستشویی میرود.

۶. داروها: داروها می توانند سطح ADH یا عضلات آرام مثانه را تقویت کنند.

۷. درمانی (مشاوره): کار کردن با یک درمانگر می تواند به کودک شما کمک کند تا از تغییرات زندگی یا استرس دیگر کنار بیاید: برای یافتن بهترین گزینه‌هایی که ممکن است به فرزند شما کمک کند، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی فرزندتان (پزشک فرزندتان) همکاری کنید. و بهترین راه برای کمک و حمایت از فرزندتان را بیابید.

 

عوارض احتمالی شب ادراری در کودکان چیست:

مشکلات احتمالی ناشی از شب ادراری می تواند شامل موارد زیر باشد:

۱. استرس هیجانی و خجالت

۲. بثورات پوستی ناشی از لباس زیر مرطوب

 

 چگونه می توانم به فرزندم کمک کنم تا با شب ادراری زندگی کند:

 

۱. به یاد داشته باشید که فرزند شما بدون کمک نمی تواند مشکل را کنترل کند.

۲. اطمینان حاصل کنید که فرزندتان توسط دوستان و یا خانواده تمسخر نمی‌شود.

۳. بخاطر داشته باشید که در هنگام رشد خیلی از کودکان این مشکل را پشت سر میگذارند.

۴. تشک تخت کودک خود را با یک لایه ضد آب و یا پلاستیکی محافظت کنید.

۵. وقتی کودکتان بیرون میرود لباس اضافه همراه او قرار دهید و بیاد داشته باشید که چه زمانی باید با وی تماس بگیرید.

 

چه موقع باید با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی فرزندم تماس بگیرم:

در صورت وجود نشانگان زیر در فرزندتان با ارائه دهنده خدمات بهداشتی( یا پزشک او) تماس بگیرید:

۱. علائمی که بهتر نمی شوند یا بدتر می شوند.

۲. علائم جدید

 

نکات اصلی درباره شب ادراری در کودکان:

بی اختیاری ادرار (شب ادراری) از بین رفتن کنترل مثانه است. در کودکان زیر ۳ سال طبیعی است که کنترل کامل مثانه انجام نشود. هرچه کودکان بزرگتر می شوند، توانایی کنترل مثانه خود را پیدا می کنند.

.شب ادراری  ممکن است در طول روز یا شب اتفاق بیفتد. علل احتمالی زیادی دارد. این موارد شامل اضطراب، یبوست، ژن ها و کافئین است.

در بسیاری موارد، با گذشت زمان از بین می‌رود و نیازی به درمان ندارد. در صورت نیاز به درمان، بسیاری از روش‌ها می توانند کمک کنند. این موارد شامل تغییر در میزان مصرف مایعات ، کاهش کافئین و ادرار کردن منظم و زمانبندی شده است.

 

گام بعدی:

نکاتی که شما را در هنگام مراجعه فرزندتان به پزشک یاری خواهد کرد.:

۱. دلیل  مراجعه به پزشک  و آنچه می خواهید اتفاق بیفتد را بدانید

۲. قبل از مراجعه به پزشک خود، سؤالاتی را که می خواهید پاسخ دهید بنویسید.

۳. در هنگام بازدید، نام تشخیص جدید و هرگونه داروی جدید ، درمان یا آزمایش را بنویسید. همچنین هر دستورالعمل جدیدی را که ارائه دهنده شما برای فرزندتان به شما می دهد، بنویسید.

۴. بدانید که چرا یک دارو یا درمان جدید تجویز می‌شود و چگونه به کودک شما کمک می کند. همچنین بدانید عوارض جانبی چیست.

۵. سؤال کنید که آیا وضعیت فرزند شما به روش های دیگری قابل درمان است.

۶. بدانید که چرا یک آزمایش یا روال توصیه می شود و نتایج چه می تواند معنی داشته باشد.

۷. بدانید اگر فرزند شما دارو را مصرف نکرده است یا آزمایش یا عمل را انجام نداده است، چه انتظاراتی را داشته باشید.

۸. اگر فرزند شما یک وقت دکتر برای پیگیری مشکل خود دارد، تاریخ ، ساعت و هدف آن دیدار را بنویسید.

۹. بدانید که چگونه می توانید پس از ساعات کاری با مشاور و یا پزشک کودک خود تماس بگیرید. این مهم است اگر فرزند شما بیمار شود و سؤال دارید یا به مشاوره نیاز دارید.

۱۰. فراموش نکنید که بسیاری از انواع شب ادراری ها و دلیل تداوم آن ریشه در رفتارهای والدین در منزل دارد، پس هیچ گاه در حضور فرزندتان با یکدیگر دعوا نکنید و همچنین کودک خود را برای مسایلی که اختیاری نسبت به رفع و کنترل آن ندارد، توبیخ و سرزنش نکنید.

 

در مطلب پیش رو سعی شد تا نکات به صورت کلیدی و دسته بندی برای شما بیان شود.

بدانید که کلید حل بسیاری از مشکلات کودکان در دستان شماست. کافی است امنیت روانی در خانواده ایجاد کنید و فرزندان خود را باور کنید.

 

عکاس : هانیه قربانی

ترجمه و بازنویسی از مقاله :

https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=90&contentid=p03083